Voor iemand met ADHD is het moeilijk om publiekelijk over het onderwerp te praten als je je systematisch benadeeld voelt. Maar juist degenen die getroffen zijn, kunnen echte inzichten bieden, terwijl de media meestal stereotypen en geïdealiseerde beelden verspreiden. Ik heb gemerkt hoe populair overdreven eenvoudige antwoorden zijn geworden, gekoppeld aan een agressiviteit die geen ruimte laat voor nuance. Ik heb me gerealiseerd dat veel van wat op het eerste gezicht nuttig lijkt, juist het tegenovergestelde blijkt te zijn.

We hebben het over slogans die negatief gedrag reduceren tot ‘slechte’ karaktertrekken. Veel mensen lijken te leven in een wereld vol zogenaamde narcisten en respectloosheid. Maar de meeste mensen die als ‘narcisten’ worden bestempeld, zijn dat helemaal niet. Vaak is het de persoon die deze beschuldigingen uit, die zelf egocentrisch denken en beperkt begrip toont. Mensen klappen snel wanneer bepaalde figuren gedrag vereenvoudigen met krachtige, duidelijke woorden. ‘Mensen veranderen niet. Als je partner tegen je liegt, is dat een gebrek aan respect!’ — wat een uitspraak. Als alleen de wereld zo eenvoudig was.

Wanneer je je op eigen aannames over de motieven van een ander verlaat, dring je binnen in het innerlijk van die persoon zonder begrip te tonen; in plaats daarvan plaats je jezelf boven die persoon en het conflict.

Mensen zijn er niet om aan elkaars persoonlijke verwachtingen te voldoen; er is altijd een bredere context. Communicatie gaat er niet om mensen in hokjes te dwingen. Mensen zijn geen voetballen die je in het doel van je eigen perceptie kunt schoppen; ze zijn complexe wezens, vol gebreken, angsten en fouten. Ik merk dit slecht genuanceerde, sterk gepolariseerde circus op.

Wat ik probeer te zeggen, is dit: de drang naar simpele antwoorden en duidelijke slechteriken mist volledig de kern van de zaak. Mensen, vooral die met ADHD of andere uitdagingen, passen niet netjes in zwart-wit categorieën. Zolang we blijven vallen voor deze goedkope versimpelingen, voorkomen we echt begrip en verdiepen we de kloof.